Einkenni Alzheimers og eðlieg elli

10 einkenni Alzheimers sjúkdómsins;

1.       Minnisleysi sem ruglar daglegt líf

Eitt algengasta merki um Alzheimers sjúkdóminn er minnisleysi, sérstaklega gleymska á nýfengnar upplýsingar. Gleymska á mikilvægar dagsetningar eða viðburði, spurningar um sama hlutinn aftur og aftur, treyst á minnismiða eða annað fólk í stað þess að geta lagt á sitt eigið minni.

Eðlileg aldurstengd breyting er að gleyma stundum því sem framundan er en muna það seinna.

2.       Erfiðleikar við að skipuleggja og ráða fram úr vandamálum.

Sumir einstaklingar gætu fundið fyrir breytingum í hæfni til að þróa og fylgja reglum í sambandi við tölur. Þeir gætu átti í vandræðum með að fara eftir venjulegum uppskriftum eða hafa bólkhaldið í lagi. Erfiðleikar við að einbeita sér að verkum  sem áður tóku stuttan tíma..

Eðlileg aldurstengd breyting er að stundum koma upp erfiðleikar við að halda jafnvægi í bólkhaldi heimilisins.

3.       Erfið leikar við daglegar venjur.

Fólk með Alzheimer finnst oft erfitt að ljúka við verk sem áður voru næstum ósjálfráð. Svo sem að keyra á kunnuglega staði, stjórna fjárhagsáætlun í vinnunni eða muna reglur í uppáhalds leiknum.

Eðlileg aldurstengd breyting er að þurfa stundum aðstoð við að stilla örbylgjuofninn eða taka upp þætti úr sjónvarpinu.

4.        

Fólk með Alzheimer missir skilninginn á dögum, árstíðum og því hvernig tíminn líður. Það gæti átt í vandræðum með að skilja eitthvað sem gerist ekki um leið og það er nefnt. Stundum gleyma þau hvar þau eru eða hvernig þau komust þangað.

Eðlileg breyting; getur orðið ruglað á hvaða dagur vikunnar er en finnur út úr því seinna.

5.       Erfiðleikar við að skilja sjónrænar vísbendingar og  staðbundin sambönd.

Hjá sumum geta sjónræn vandamál verið einkenni Alzheimers. Hæfileikinn til að lesa gæti minnkað eða horfið, erfitt að meta fjarlægð og liti eða skýrleika. Sem dæmi um skynjunarerfiðleika gæti viðkomandi litið í spegil og haldið að einhver önnur persóna væri þar á ferð og ekki víst að þau átti  sig á að persónan eru þau sjálf.

Eðlilegar aldurstendar breytingar verð oft á sjóninni eru einstaklingsbundnar, t.d. fjarsýni eða gláka.

6.       Nýjir erfiðleikar með orð í tali eða skrifum.

Fólk með Alzheimer getur átt í erfiðleikum með þátttöku í samræðum. Þau gætu stoppað í miðri setningu og hafa ekki hugmynd um hvernig þau ættu að halda áfram eða þau gætu farið að endurtaka það sem þau sögðu. Það gæti átt í erfiðleikum með orðaforða, verið í vandræðum með að finna rétt orð eða kallað hluti röngum nöfnum s.s. gætu kallað „armbands úr“ „hand klukku“.

Eðlileg aldurstengd breyting er að vera stundum í vandræðum með að finna réttu orðin.

7.       Setja hluti á ranga staði og geta ekki rifjað upp síðustu hreyfingar til að rekja sig að hlutnum.

Fólk með Alzheimers sjúkóminn getur sett hluti á ólíklegustu staði og getur ekki hugsað til baka og rifjað upp hvar það var eða hvað það var að gera til að finna hlutinn aftur. Stundum ásakar það aðra fyrir þjófnað og sú hegðun eykst með tímanum.

Eðlileg breyting, setur hluti á óvanalega staði s.s. gleraugu eða fjarstýringuna.

8.       Minnkuð eða léleg dómgreind.

Fólk með Alzheimers getur upplifað breytingar á dómgreind og í hæfileika til ákvörðunartöku. T.d. það gæti haft lélega dómgreind í sambandi við peningamál. Hæfileiki þeirra til að sjá hvenær er þörf á þrífa sig gæti minnkað.

Eðlilegt er þó að taka slæmar ákvarðanir öðru hvoru.

9.       Forðast að taka þátt í félagslegum aðsæðum og vinnu.

Sjúklingar með Alzheimer draga sig í hlé og hætta að taka þátt í tómstundastarfi, félagslegum aðstæðum, vinnu eða íþróttaiðkun. Þeir gætu átt í vandræðum með að fylgjast með uppáhalds liðinu sínu og muna hvernig á að stunda uppáhalds tómstundaiðjuna. Slæm reynsla þeirra af breytingum sem orðið hafa á þeim sjálfum getur aftrað því að þeir vilji taka þátt í félagslegum aðstæðum.

Eðlilegt er þó að verða þreyttur á vinnunni,  fjölskyldunni eða félagslegri þátttöku.

10.   Breytingar á skapi og persónuleika.

Skapið og persónuleiki Alzheimers sjúklinga getur breyst. Þeir geta orðið ruglaðir, fyllst vantrausti, þunglyndi,  verið hræddir eða kvíðnir. Þeir geta misst stjórn á skapi sínu, sérstaklega þegar þeir eru óöruggir.

Eðlilegt er þó að með aldrinum verði fólk pirrað þegar dagleg rútína raskast.

Venjulegar aldurstendar minnistaps breytingar  og aðrar breytingar borið saman við Alzheimers einkenni.

Einkenni Alzheimer's	Venjulegar aldurstengdar breytingar
Léleg dómgreind  og léleg geta til ákvörðunartöku.	Taka lélegar ákvarðanir stöku sinnum
Geta ekki séð um fjármálin.	Missing a monthly payment
Vita ekki hvaða dagur er eða hvaða árstíð.	Gleyma hvaða dagur er og muna það seinna.
Erfiðleikar við að halda samræðum gangandi.	Gleyma stundum hvaða orð eru viðeigandi.
Týna hlutum og er ófær um að fifja upp aftur í tímann hvað gert var til að finna þá.	Týna stundum hlutum.